Over Zambia: Wat je moet weten over Zambia

PRAKTISCHE INFORMATIE ZAMBIA

Ontdek essentiële informatie voor je privé safari naar Zambia. Lees praktische informatie over Zambia, waaronder geografie, geschiedenis, bevolking, economie, taal en het politieke landschap voordat je aan je reis naar Zambia begint. Deze uitgebreide informatie zorgt ervoor dat je goed geïnformeerd bent voor een soepele en plezierige reiservaring in Zambia.

Praktische informatie over Zambia

Zambia dankt zijn naam aan de Zambezi-rivier, die ontspringt in het noordwesten van het land en de zuidelijke grens vormt met Zimbabwe en Botswana. Zambia is in zijn geheel door land omgeven en bestaat uit overwegend uit wildernis, natuurparken en safarigebieden.

De aangrenzende landen zijn de Democratische Republiek Congo in het noorden, Tanzania in het noordoosten, Malawi in het oosten, Mozambique in het zuidoosten, Zimbabwe en Botswana in het zuiden, Namibië in het zuidwesten en Angola in het westen. De hoofdstad Lusaka is gelegen in het zuid-centrale deel van Zambia. De bevolking is voornamelijk geconcentreerd rond Lusaka in en in de Copperbelt in het noorden, wat het belangrijkste economische gebied van het land is.

Op de grens met Zimbabwe liggen de beroemde Victoria Falls – ook wel ´Mosi-oa-Tunya´ of `Smoke that Thunders` genoemd – waar de rivier in een mistige 108 meter smalle kloof stort. De ´Victoria Falls-bridge´, ook een spectaculair uitzichtpunt, overbrugt de Zambezi-rivier nabij de watervallen.

Van de oorspronkelijke bevolking van Zambia tot na de onafhankelijkheid

Lang voordat Europese ontdekkingsreizigers ooit voet zetten in Zambia, verbleef de Khoisan-bevolking in dit gebied, gevolgd door de Bantu en de Tonga (vanuit het oosten), Nkoya (vanuit het noorden), Mbunda (vanuit het westen), Nsokolo, Ngoni en Sotho (vanuit het zuiden).

Ontdekking van de Victoria Falls
De eerste Europeanen van Portugese origine kwamen omstreeks 1700 Zambia binnen op een expeditie door Mozambique met als doel om vanuit Angola over te steken naar de andere kant van het Afrikaanse continent. Ongeveer 100 jaar later zette David Livingstone voet in Zambia tijdens zijn beroemde expeditie die leidde tot de ontdekking van de Victoria Falls door Europeanen en later tot de oprichting van de twee steden Victoria Falls en Livingstone. Vanwege zijn rapportages groeide dat de belangstelling voor dit gebied groeide bij de kolonisten uit Kaapstad en die op zoek waren naar minerale rijkdom en handel. Barotseland-Noord-West-Rhodesië en Noord-Oost-Rhodesië werden opgericht en waren afzonderlijke gebieden tot 1911 toen ze samenkwamen als Noord-Rhodesië.

In 1953 kwam Noord-Rhodesië samen met Nyasaland (het huidige Malawi) en werd het de Federatie van Rhodesië en Nyasaland. Het verzet tegen deze beweging kwam in het begin van de jaren zestig en dan voornamelijk uit Noord-Rhodesië. In 1962 resulteerden de verkiezingen in een uiteindelijke ontbinding van de federatie. In 1964 werd Noord-Rhodesië de Republiek Zambia met Kenneth Kaunda als eerste president.

Koper
In de jaren negentig stortte de economie in en groeide het verzet tegen het éénpartijregime wat resulteerde in rellen en een poging tot een staatsgreep. In 1991 verloor Kenneth Kaunda de verkiezingen gevolgd door de afschaffing van het éénpartijstelsel en werd Fredrick Chiluba gekozen als president. De economie van Zambia herstelde zich als gevolg van economische hervormingen en de inflatie werd flink teruggebracht. Zambia was grotendeels afhankelijk van de export van koper en kwam in een economische recessie toen de koperprijzen in de jaren zeventig stevig daalden. Tegenwoordig is koper nog steeds de grootste bron van inkomsten (ongeveer 85% van de exportopbrengsten) en daarom streeft de Zambiaanse regering ernaar de inkomsten uit andere industrieën te vergroten – met name toerisme, landbouw, waterkracht en edelsteenwinning.

Onafhankelijk
Zambia werd onafhankelijk in 1964 en premier Kenneth Kaunda werd toen het eerste staatshoofd. Na twee decennia met een éénpartijregering keerde Zambia in november 1991 terug naar meerpartijenverkiezingen. Sindsdien heeft Zambia verschillende algemene meerpartijenverkiezingen gehouden, terwijl Zambia relatieve politieke stabiliteit kende. De machtsoverdracht tussen partijen is over het algemeen soepel verlopen. De Economist Intelligence Unit beoordeelde Zambia in 2020 als een hybride regime.

70 Bantu-sprekende etnische groepen

Momenteel wordt de totale bevolking in Zambia geschat op ongeveer 18 miljoen mensen (in 2020). De bevolking van Zambia omvat meer dan 70 Bantu-sprekende etnische groepen. Sommige etnische groepen zijn klein en slechts twee hebben genoeg mensen om ten minste 10% van de bevolking te vormen. De meerderheid van de Zambianen zijn zelfvoorzienende boeren, maar het land is ook redelijk verstedelijkt: 42% van de bevolking zijn stadsbewoners.

De overheersende religie is een mix van traditionele overtuigingen en het christendom. Immigranten, voornamelijk Britten of Zuid-Afrikanen, evenals enkele blanke Zambiaanse burgers (ongeveer 40.000), wonen voornamelijk in Lusaka en in de Copperbelt in het noorden van Zambia, waar ze ofwel werkzaam zijn in mijnen, financiële en aanverwante activiteiten of gepensioneerd zijn. Zambia heeft ook een kleine maar economisch belangrijke Aziatische bevolking, van wie de meesten Indiërs of Chinezen zijn.

Taal
Engels is de officiële taal en wordt gebruikt voor onderwijs, handel en recht, maar in Zambia zijn er ook talloze andere lokale talen, zoals Bemba, Nyanja, Lozi, Tonga, Luvale, Lunda en Kaonde, waarbij de laatste drie talen met name in de Noordwestelijke provincie voorkomen.

Tijd
De in Zambia gehanteerde tijdszone is het hele jaar door de zogenaamde Central Africa Time (CAT). Het onderscheid tussen zomer- en wintertijd wordt momenteel niet toegepast.

Grote hoeveelheid en verscheidenheid aan ongerepte wildernissen

De prachtige meren, watervallen, rivieren en valleien van Zambia zijn ongeëvenaard. De Victoria Falls zijn één van de wereldwonderen en kan vanuit Livingstone bezocht worden. De Kalamabo-watervallen in het noorden zijn de op één na hoogste ononderbroken watervallen van het continent. Lake Kariba is ’s werelds op één na grootste kunstmatig meer en Lake Tanganyika is het op één na diepste natuurlijke meer ter wereld. De uitgestrekte grasvlaktes van de Luangwa- en Zambezi-valleien maken deel uit van de Great Rift Valley van Afrika.

Safaribestemming
Zambia is een uitstekende safaribestemming en de meeste dieren zijn relatief gemakkelijk te vinden. South Luangwa, Lower Zambezi en Kafue zijn bijzonder goed voor het waarnemen van luipaarden, maar ook wilde honden en cheeta’s komen hier veelvuldig voor. De zwarte neushoorn komt alleen voor in North Luangwa en de witte neushoorn alleen in Mosi-oa-Tunya NP.

De beste tijd voor het spotten van dieren in het wild valt samen met het droge seizoen (april tot oktober) wanneer water schaars is en dieren samenkomen bij waterpoelen en rivieren om te drinken. De begroeiing is op dit moment minder weelderig en dieren zijn gemakkelijker te herkennen. Van oktober tot het regenseizoen kan het behoorlijk heet zijn. Ook worden sommige wegen onbegaanbaar tijdens het natte seizoen (november-maart).

De economie van Zambia

Zambia is een ontwikkelingsland en heeft in 2011 de middeninkomensstatus bereikt. Gedurende het eerste decennium van de 21e eeuw was de economie van Zambia één van de snelst groeiende Afrikaanse economieën en de hoofdstad Lusaka de snelst groeiende stad in het zuiden van Afrika. De economische prestaties van Zambia zijn de afgelopen jaren tot stilstand gekomen als gevolg van dalende koperprijzen, aanzienlijke begrotingstekorten en regelmatig voorkomende energietekorten.

Zambia is een van de meest verstedelijkte landen van Sub-Sahara Afrika. Ongeveer de helft van de bevolking van het land is geconcentreerd in een paar stedelijke zones die langs de belangrijkste transportcorridors zijn gelegen, terwijl de plattelandsgebieden relatief onderbezet zijn. Werkloosheid is een ernstig probleem. Het nationale BBP is feitelijk verdubbeld sinds de onafhankelijkheid, maar grotendeels als gevolg van hoge geboortecijfers bedraagt het jaarlijkse inkomen momenteel ongeveer slechts twee-derde van het niveau bij onafhankelijkheid. Zambia kampt nog steeds met een te hoge overheidsschuld.

SIM cards & mobile operators

De internationale toegangscode voor Zambia wanneer je vanuit het buitenland belt is +260. Telefoongesprekken binnen Zambia zijn goedkoop en het netwerk tussen de grote steden is over het algemeen betrouwbaar. Er zijn momenteel drie nationale mobiele operators in Zambia: MTN, Airtel en Zamtel.

Goedkope lokale simkaarten werken prima en zijn goed voor zowel gesprekken en datagebruik. Simkaarten en beltegoed zijn overal verkrijgbaar, maar het is verplicht om de simkaart te registreren. Dit betekent dat u uw paspoort moet meenemen en uw hoteladres moet noteren. Het simkaartnummer en IMEI-nummer worden ook geregistreerd.

Netspanning Zambia 220/240 Volt

De netspanning in Zambia is 220/240 Volt. De stopcontacten zijn van het type C, D en G. Een Europese omvormstekkerdoos is handig wanneer je meerdere apparaten tegelijk wilt opladen. Ook zijn stroomstoringen niet ongebruikelijk, dus een zaklamp of een hoofdlampje zijn zeer aan te raden.